PARA NIN DEĞERLİ OLMASI YADA DEĞERSİZ OLMASI NE ANLAMA GELMEKTEDİR

 

TL NİN DİĞER PARA BİRİMLERİ KARŞISINDA DAHA DEĞERSİZ YA DAHA DEĞERLİ OLMASI NE ANLAMA GELMEKTEDİR

TAM OLARAK BİR EKONOMİK GÖSTERGE Mİ DİR?

Şu anki piyasa da dünya para birimleri arasında TL den daha değerli aynı değere hemen hemen yakın

ve daha değersiz para birimleri bulunmaktadır.

İlk olarak şunu belirtmek gerekir ki para değeri ekonomik gösterge olarak tek başına kullanılamaz.

Tek başıma yorum yapmak oldukça aldatıcı olur ve yanlış yorum yapmamızı sağlar.

En basit olarak düşünmek gerekir ise RUSYA para birimi RUS RUBLESİ TL den daha değersiz bir para birimi iken RUS eko ise TÜRKİYE ekonomisinden daha güçlüdür.

Pe ki para birimi neye göre değer kaybeder ve kazanır. Değer kaybetmesinin ya da kazanmasının avantajları ya da dezavantajları nelerdir?

Basit olarak şöyle düşünebiliriz piyasa da işlem gören kendi paranızdan başka bir para birimi var ve az miktarda var ise az olan şey doğal olarak değerlidir bu durum da yabancı para birimi daha değerli hale gelecektir.

Aynı mantığı tam tersi şekilde düşündüğümüz zaman işlem gören başka bir para birimi piyasa da fazla olduğu zaman yerli para birimi karşısın da çok değerli bir pozisyon alamaz.

Burada az ve çok kavramları ise talep ve arz dengesine göre belirlenmektedir.

Mesela Türkiye de 20 li yıllardan bu yana ***DÖVİZ DARBOĞAZI*** sorunu çözülememiştir.

Dolar Türkiye piyasasında çok işlem görmek te birçok ticaretin içerisinde yer almaktadır.

Ama yıllardır talep edilen döviz seviyesi kadar rezerv miktarına sahip olmadığımız için dolar TL karşısın da her zaman daha değerli olmuştur.

Görünen durum bunun ne yazık ki daha da devam edeceğine göstermektedir.

Burada ki denge ve çözüm aslında GÜVEN ENDEKSİDİR dövizin piyasamız da artması dış yatırımcıların TÜRKİYE ye yatırım yapmasına bağlıdır.

Kendi parasını bize bırakabilmesi için güvenmesi gerekir güven için ise dikkat edilen hususlar

İstikrarlı bir siyasi iktidarın olması gerekmektedir. Aynı zaman da Merkez Bankası bağımsızlığı olması gerekmektedir.

Ve tabi ki yatırımcıya karlı imkanların sunulması gerekmektedir.

Bu durum her ne kadar ilk başta dövizi değerini azaltsa da sonrasında tehlike arz edebilir.

Yatırımcı bir anda ülkeden çıkma kararı alabilir bu durum piyasanın dengesini ansızın bozabilir.

Nitekim ABD nin ülkemiz üzerinde ki en büyük etkilerinden biri bu.

Çözüm ise ihracat karşılığında ülkeye döviz sokabilmektedir.

PEKİ TL DÖVİZDEN DAHA DEĞERLİ OLURSA

İlk olarak ihracat da azalma meydana gelecektir. Çünkü ihraç edilen mal yurt dışı piyasasın da daha pahalı bir mal olarak satılmaktadır.

Aynı mantığı tam tersi durumda düşündüğümüz de ise TL daha değersiz oldukça yurt dışı piyasasın da

İhraç edilen mal yurt dışında daha ucuz hale gelecek ihracat artacaktır.

Tl nin döviz den daha değerli olması ithal malların yurt için de ki mallardan daha ucuz hale getirir

Bu durum ise ithalatın artmasına neden olur.

Aynı mantığı tam tersi durumda düşündüğümüz de ise TL değer kaybettiğin de yurt dışı mallar pahalı yurt içi mallar ucuz olacak bu durum da ithalat azalacaktır.

Toparlamak gerekirse TL değer kaybettiğin de ihracat artar ithalat azalır cari açık verme ihtimali azalır

TL değer kazandığı zaman ihracat düşer ithalat artar cari açık verme ihtimali fazlalaşır.

Bu durum her ne kadar büyük sıkıntılara sebep olsa da zaman zaman hükümetler tarafından devalüasyon yoluna gidilmiştir. Bu sebeplerden ötürü.

Şunu hatırlatmak isterim ki savunduğum düşünce dolar karşısında değersiz bir para birimimizin olması değil.

Ama işin genel mantığın da her durumun bir avantajı ve dezavantajı var bugünler de para birimi çok mevzu olduğu için dile getirmek istedim.

TL döviz karşısın da değer kazandığı anda üretim de artma durumu da yaşanabilir

Girdi maliyetlerinin düşmesi üretimi artıracaktır.

Ama aynı malın ithali daha ucuz olduğu takdirde ithal mal tercih edilip yurt içi üretimin hem içerde hem dışarda Pazar bulma sorunu yaşayabilir.

Bu durum tabiki sadece fiyat üstünden değerlendirmedir halkın yine de yerli malı tercih edebilir

Yurt dışı piyasasın da ise parasal değeri kadar kalitesi de önem taşımaktadır.

Burada yaptığımız sadece rakamsal olarak kıyaslamaktadır.